Izvor: medium.com
Na današnji dan 1920. godine rođen je Isak Asimov (ili kako na njegovom ruskom ide Isaak Yudovich Ozimov). Asimov danas važi kao jednim od fundamentalnih imena kada je riječ o naučnoj fantastici. I to s pravom. Bio je jedan od najplodonosnijih autora žanra, kao i veliki zagovaratelj i popularizator same nauke te ovog žanra u književnosti.
Prema tome, sasvim je opravdano dan njegovog rođenja, 02. januar, prozvan i danom naučne fantastike. Ova je praksa svojevremeno prvo startala u Americi, gdje je Asimov proveo većinu svog života, ali je ubrzo potom bila prihvaćena širom svijeta. Međutim, dan naučne fantastike, kao što je to već uobičajen slučaj sa žanrom, nije priznat kao zvanični praznik. Fanovima to nije potrebno, jer im je dovoljna vlastita volja i slaganje. Ipak, praznik su priznale mnoge američke organizacije, tako da ovaj dan kako godine prolaze dobija sve više na relevantnosti.
Profesor hemije
Isaku Asimovu naučna fantastika nije bila primarna orijentacija. Po struci, Asimov je bio doktor za hemiju, te je tokom Drugog svjetskog rata radio u vojsci kao hemičar. Po završetku rata, tačnije 1949. godine počinje raditi kao profesor biohemije na Bostonskom medicinskom univerzitetu. Iako mu je plata kao profesoru bila normalna za to doba (dobijao je 5000 dolara godišnje, oko 54 hiljade u današnjoj vrijednosti) više je zarađivao kao pisac. Upravo je to bilo razlogom zbog kojeg je Asimov prestao raditi na istraživanjima iz domene nauke što je rezultiralo njegovom smjenom s profesorske funkcije nepunu deceniju kasnije.
S obzirom na njegovo obrazovanje i zanimanje, Asimov je svoje znanje iz nauke koristio u svojim djelima. Mnoga djela naučne fantastike tog vremena su nauku i naučna dostignuća više koristila kao podlogom na kojoj će graditi svoje likove. Kod Asimova nauka je bila skoro pa glavni lik, igrala je bitnu motivacijsku ulogu. Pogotovo biohemija i srodne nauke.
Tri zakona
Asimov je donio i tri temeljna zakona robotike koja će se kasnije upotrebljavati, ne samo u drugim tvorevinama ovog žanra, već i u teoriji i nauci o robotima. Ta tri zakona robotike su:
1. zakon – robot ne smije ozlijediti ljudsko biće ili nedjelovanjem dozvoliti da se to dogodi; 2. zakon – robot mora slijediti naredbe koje mu čovjek da, osim kada je to u suprotnosti s prvim zakonom; 3. zakon – robot mora štititi svoju egzistenciju, osim kad je to u suprotnosti s prvim ili drugim zakonom. Međutim, Asimov je u romanu Roboti i Carstvo otišao i korak dalje, te je pri analiziranju ovih zakona preko robota Denila i Žiskara iznio još jedan, koji je Denil kasnije nazvao nulti zakon, a on glasi: „Jedan robot ne sme povrediti čovečanstvo ili, ustezanjem od delovanja, dozvoliti da čovečanstvo bude povređeno.“
Asimov je bio veliki fan Star Trek serije. Svojevremeno je, po početku prikazivanja serije, napisao esej u kojem je hvalio naučnu tačnost serije. Nakon toga je razvio prijateljsku vezu s kreatorom i producentom serije Geneom Roddenberryjem, te je kasnije radio i kao povremeni konsultant na nekim Star Trek projektima.
Zdravstveni problemi
Asimov je 1977. godine imao srčani udar, a 1983. godine je imao i operaciju srca tokom koje mu je ugrađena trostruka prijemosnica. Međutim, tokom iste operacije Asimov je, nakon transfuzije krvi, bio zaražen HIV virusom. Po otkriću virusa doktori su ga savjetovali da ovu informaciju čuva u tajnosti od javnosti. Isak Asimov je umro 06. aprila 1992. godine, i bio je kremiran. Istina o njegovom slučaju bit će otkrivena tek godinama kasnije.
Tokom života Isak Asimov je napisao brojna djela. Kao što smo rekli na startu bio je jako plodonosan autor napisavši na desetine romana, novela i zbirki kratkih priča. Njegov najpopularniji serijal je ipak bio onaj o Fondaciji, kao i onaj o robotima. Asimov je bio i veliki popularizator nauke zbog čega je i u tom polju neprestano pisao knjige, a osim biohemije zanimali su ga fizika, astronomija, matematika i historija, te je u svakoj od ovih grana nauke napisao mnogo eseja i naučnih radova.
Jedan asteroid, krater na Marsu, škola u Bruklinu i dvije književne nagrade nose njegovo ime.
About Author
