Izvor: lwlies.com
Skoro četiri decenije film Blade Runner oduševljava generacije sci-fi fanova. No, jeste li se ikada zapitali šta u stvari znači i odakle dolazi pojam Blade Runner? Tokom dva, vrhunski odrađena filma Ridleya Scotta i Denisa Villeneuvea, mi nikada u suštini ne saznamo šta je značenje Blade Runnera. Ok, znamo da je Deckard lovac na replikante, ali on je predstavnik zakona, detektiv iz neo-noir svijeta. Jesu li to Blade Runneri?
Imerzivni osjećaj koji se gradi kod gledatelja postaje sve jači i složeniji kako se dublje zalazi u tematiku filmova. Pojam Blade Runner nije potekao od autora romana prema kojem je film baziran. Philip K. Dick nikada ovaj termin nije koristio, niti je imao problema sa činjenicom da je on iskorišten (ali ja imam problem kada vidim ovaj naslov na koricama njegovog romana). Štaviše, sam film nije vjerna ekranizacija njegovog romana Sanjaju li androidi električne ovce, nego se koristi tek nekim dijelovima priče. Philip je čak i bio oduševljen dijelovima filma koje je stigao vidjeti prije smrti tvrdivši kako će isti ostaviti veliki uticaj, kako na društvo, tako i na kreativne ljude. Danas možemo reći da je u potpunosti bio u pravu.
Da je termin Blade Runner puno više od slenga kojim se nazivaju lovci na replikante tvrdi i profesor Oliver Harris sa Keele Univerziteta. On tvrdi kako on sa sobom donosi “čudnu pozadinsku priču koja nam govori kako se Burroughs virus širi posvuda”, inficirajući gotovo sve naučno-fantastične i kulturne krugove tokom posljednjih pola stoljeća. On misli na Williama S. Burroughsa, popularnog pisca koji je svojevremeno skovao termin Blade Runner. Burroughs je 1979. godine napisao priču koja je trebala biti ekranizovana pod nazivom Blade Runner: A Movie.
Da je film uspio doživjeti svoju adaptaciju Burroughsov košmar smješten u 21. stoljeće ne bi bio puno drugačiji film – iako je puno blizak s današnjim vremenom i našoj trenutnoj “distopiji”. Priča prikazuje “apokalipsu medicinske njege”, odnosno priču u kojoj medicinski materijal poput skalpela postaje predmetom krijumčarenja – i otuda dolazi pojam Blade Runner.
Ipak, Burroughsova priča je i sama adaptacija – ili bolje rečeno ponovno ispisivanje i uređivanje – druge priče, tačnije priče skoro identičnog naslova The Bladerunner autora Alana Noursea. Potonji je svojevremeno i uveo pojmove “medicinske apokalipse” i “blade runner”, iako odvajanje termina u dvije riječi dugujemo Burroughsu. “Čitati dva teksta uporedo je fascinantno”, rekao je Harris. “Nourse piše građansku, realističnu prozu sa dvodimenzionalnim likovima koji redom pričaju istim bezbojnim stilom.” Kod Burroughsa, s druge strane, imamo stil koji se odlikuje “izvanrednom ekonomičnošću, majstorskim idiomima i divlji neobuzdanom maštom.”
U posrnutom New Yorku, Burroughsovoj viziji budućnosti, vlada kontrolira svoje građane “preko mogućnosti da im oduzme osnovne usluge koje uključuju rad, kredit, stanove, penzione fondove i medicinsku njegu.” Burroughsa je privukao središnji koncept Nourseove knjige, taj svijet ljudske tragedije koju izaziva medicinska pandemija na planeti koja već srlja ka svojoj katastrofi.
Dakle, termin Blade Runner svoje originalno uporište ima u naučnoj fantastici, ali njegova se terminologija i razvijala uz kreativnu pomoć nekoliko književnih i filmskih umova. Ridley Scott je osoba koja mu je dala konačnu poentu i značaj.
About Author
